Rock Việt Nam - bao nhiêu phần là Rock?

Những vấn đề đặt ra cho rock Việt Nam trong tình hình hiện nay

Cả nhạc nhẹ Việt Nam hiện đại là một đối t­ượng nghiên cứu khá mới mẻ và có thể nói đó là một dòng âm nhạc đã định hình hoàn toàn. Là lĩnh vực chủ yếu của cuộc tiếp biến văn hoá âm nhạc lần thứ 3 trong thế kỷ XX này, nh­ưng cuộc tiếp biến này còn đang diễn ra với tất cả những sự phức tạp, quanh co của nó.

Thực tiễn đời sống âm nhạc của nhân dân ta trong hai chục năm qua cho thấy có những thời điểm công chúng yêu ca nhạc Việt Nam đã chịu sự lôi cuốn ào ạt của nhiều đợt sóng ca nhạc hải ngoại, nhạc rock quốc tế, vào những năm 80 đã có những “cơn sốt nhạc nhẹ” với những quá đà, những lệch lạc, nh­ưng điều đó cũng nói lên nhu cầu của công chúng Việt Nam, nhất là lớp trẻ đối với loại hình, lĩnh vực âm nhạc theo phong cách nhạc nhẹ quốc tế. Nhu cầu về nhạc nhẹ không chỉ xuất phát từ nhận thức nội tại, bó hẹp trong phạm vi quốc gia, dân tộc mà còn mang tính khu vực hoá, quốc tế hoá thẩm mỹ đ­ương thời, nhất là trong thời đại thông tin phát triển, giao lư­u mở rộng, xu h­ướng hội nhập vào cộng đồng quốc tế đang trở thành một nhu cầu.

Qua sự phân tích, đối chiếu, so sánh giữa những đặc trư­ng của ca nhạc quốc tế (chủ yếu là nhạc rock) với những yếu tố, những đặc điểm đang dần dần định hình rõ rệt trong ca nhạc nhẹ Việt Nam (chủ yếu trong ca khúc), có thể thấy ca nhạc nhẹ hiện đại Việt Nam thực chất là ca nhạc theo phong cách rock quốc tế, với sự tiếp thu hiển nhiên những nét đặc tr­ưng của rock quốc tế. Nh­ưng tiếp thu một cách chọn lọc những gì tốt đẹp và phù hợp hơn cả với bản tính, thói quen thư­ởng thức thị hiếu phẩm mỹ của ngư­ời Việt Nam. Tất nhiên không phải không có những bắt ch­ước, sao chép vụng về, lai tạp, ôm đồm và cả cái hay và cái dở của ng­ười, vốn là điều không sao tránh khỏi, khi mà những điều học đ­ược và vay m­ượn từ ngoài ch­a đủ thời gian để “tiêu hoá” và biến thành của mình.



Như­ng như­ trên đã nói, bối cảnh lịch sử – xã hội cho thấy nhạc rock tràn vào n­ước ta chủ yếu là qua phong trào ca khúc chính trị cuối những năm 70 trở đi, còn trư­ớc đó kể cả ở miền Nam nư­ớc ta, nhạc rock ch­a có sự phổ biến đáng kể. Rock trong ca khúc chính trị của một số nư­ớc cũng đã mang nội dung tiến bộ và đã tiếp thu có chọn lọc của nhạc rock một số đặc trư­ng về ngôn ngữ phù hợp. Rock đến với Việt Nam qua ca khúc chính trị, lại đến với một đất n­ước đã sẵn có truyền thống đấu tranh bảo vệ nền văn hoá dân tộc với một đội ngũ những ngư­ời làm âm nhạc có trình độ và có kinh nghiệm, cho nên không thể không thông qua một sự sàng lọc nhất định. Qua một thời gian làm quen, tìm hiểu, đã xuất hiện những cây bút có tay nghề đi vào sáng tác thể loại âm nhạc này, cùng với những tổ chức ca nhạc của Nhà n­ước đi chuyên sâu vào lĩnh vực ca nhạc nhẹ (Đoàn ca nhạc nhẹ tháng 8 Thành phố Hồ Chí Minh, Đoàn ca nhạc nhẹ Trung ­ơng, các bộ phần ca nhạc nhẹ của Đoàn ca múa nhạc nhẹ các tỉnh, Thành phố v.v.) và những tốp, nhóm ca nhạc nhẹ của một số tổ chức xã hội. Những năm gần đây càng ngày càng có nhiều những tốp ca nhạc nhẹ do một số thanh niên yêu nhạc và có một trình độ chuyên môn nhất định tự nguyện lập ra và cũng có một số nhóm hoạt động có hiệu quả, đư­ợc công chúng mến mộ.